قولنامه چیست و چه تفاوتی با قراردادهای رسمی دارد ؟

شاید نام قولنامه بسیار به گوشتان خورده باشد و معنی دقیق آن را ندانید و کنجکاو باشید که بدانید که قولنامه چیست و چه تفاوتی با قراردادهای رسمی دارد ؟ قولنامه یا سند قولنامه، یک قرارداد رسمی بین دو طرف است که در آن یکی از طرف‌ها تعهد می‌کند که کاری را انجام دهد، یا کالایی را تحویل دهد و طرف دیگر تعهد می‌کند که مبلغی را به عنوان پرداخت به طرف اول پرداخت کند. در ادامه با این موضوع بیشتر آشنا خواهیم داشت. 

قولنامه چیست ؟

اگر بخواهیم قولنامه را به درستی معنا کنیم، در واقع، قولنامه مشابه قرارداد است، با این تفاوت که در آن تعهدات طرف‌ها به صورت متقابل نیستند و تنها یکی از طرف‌ها تعهداتی را انجام می‌دهد. برای مثال، در قولنامه فروش، فروشنده تعهد می‌کند کالا را به خریدار تحویل دهد، اما خریدار فقط متعهد به پرداخت قیمت کالا است و تعهد دیگری ندارد. 

قولنامه‌ها در امور تجاری، ملکی، حقوقی، مالی و غیره به کار می‌روند و برای دو طرف قابل اجرا هستند. به عبارت دیگر، در صورتی که یکی از طرف‌ها وظایف خود را انجام ندهد، طرف دیگر می‌تواند با ارجاع به قولنامه، از طریق دادگاه اجرای تعهدات را از آن طرف بخواهد.

چرا قولنامه تنظیم کنیم؟

تنظیم قولنامه، هدف ایجاد تعهدات رسمی و مشخص بین طرفین قرارداد است. بنابراین، تنظیم قولنامه برای جلوگیری از ابهامات و ناسازگاری‌ها در آینده بین دو طرف قرارداد انجام می‌شود. این ابهامات می‌توانند منجر به اختلافات و دعاوی حقوقی بین طرفین شوند و برای هر دو طرف هزینه و زمان بیشتری را در پی دارند. 

به طور کلی، هدف از تنظیم قولنامه عبارت است از:

ایجاد یک تعهد رسمی و قانونی بین دو طرف قرارداد. ایجاد شرایطی که به طرفین قرارداد اطمینان داده شود که هر دو طرف به انجام تعهدات خود متعهدند. ایجاد شرایطی که به طرفین قرارداد اجازه دهد تا در صورت نقض قولنامه، به راحتی از طریق مراجع قضایی از حقوق و تعهدات خود دفاع کنند. کاهش ابهامات و ناسازگاری‌ها بین دو طرف قرارداد و جلوگیری از وقوع دعاوی حقوقی آینده.

تنظیم قولنامه در بسیاری از موارد مانند قراردادهای تجاری و قراردادهای اجاره، ضروری است. برخی از امکانات تنظیم قولنامه عبارتند از:

شرایط پرداخت: در قولنامه باید شرایط پرداخت، از جمله مبالغ پرداختی، تاریخ پرداخت و روش پرداخت مشخص شود. 

شرایط تحویل: شرایط تحویل، مانند تاریخ تحویل و شیوه تحویل، باید در قولنامه مشخص شوند. 

شرایط بیمه: در قولنامه باید شرایط بیمه، اگر مورد نیاز باشد، به همراه هزینه های مربوط به بیمه، مشخص شوند. 

شرایط قرارداد: در قولنامه باید شرایط قرارداد، از جمله مدت زمان قرارداد، شرایط رفتاری، شرایط قطعی بودن قرارداد و تعهدات طرفین قرارداد، مشخص شوند. 

شرایط خرید و فروش: در قولنامه خرید و فروش، شرایط خرید و فروش، مانند قیمت، تاریخ تسلیم و شرایط تحویل، باید مشخص شوند. شرایط خسارت: در قولنامه باید شرایط خسارت، مانند شرایط مربوط به عدم انجام قرارداد، تاخیر در انجام قرارداد و اخلال در انجام قرارداد، مشخص شوند.

 شرایط رفع اشکال: در قولنامه باید شرایط رفع اشکال، مانند روش رفع اشکال و مهلت رفع اشکال، مشخص شوند. 

شرایط انتقال حقوق: در قولنامه باید شرایط انتقال حقوق، مانند شرایط مربوط به انتقال حقوق به طرف سوم، مشخص شوند.

قولنامه تا چه زمانی معتبر است؟ 

در اصل قولنامه مانند سایر قراردادهایی که طرفین برای انجام تعهدی تنظیم می‌کنند، در دادگاه معتبر است مگر خلاف آن اثبات شود که به موجب آن می توان الزام طرف معامله ای را که از انجام تعهد اش سر باز زده از دادگاه خواست.

قولنامه چه تفاوتی با قراردادهای رسمی دارد؟

تفاوت اصلی بین قولنامه و قرارداد رسمی این است که قولنامه به عنوان یک تعهد مشروط از طرف دو طرف معامله به کار می‌رود، در حالی که قرارداد رسمی، تعهد مشروطی است که به وسیله یک یا چند سازمان دولتی به ثبت می‌رسد. به طور کلی، قولنامه یک توافق بین دو طرف است که به شکل مکتوب و بدون نیاز به ثبت رسمی انجام می‌شود. 

این نوع توافق معمولاً در مواردی مانند قراردادهای اجاره، قراردادهای خرید و فروش و قراردادهای خدمات استفاده می‌شود. از سوی دیگر، قرارداد رسمی به عنوان یک سند رسمی محلی یا ملی، با دخالت یک یا چند سازمان دولتی، به ثبت رسمی می‌رسد. این نوع قراردادها معمولاً برای مواردی مانند قراردادهای دولتی، بخشنامه‌ها و دستورالعمل‌ها و همچنین قراردادهای حقوقی، مورد استفاده قرار می‌گیرد. 

بنابراین، تفاوت اصلی بین قولنامه و قرارداد رسمی، در وضعیت حقوقی آن‌ها و دخالت دولت در تثبیت قراردادها است. قولنامه می‌تواند به شکل مستقل استفاده شود، در حالی که قراردادهای رسمی معمولاً نیاز به تأیید و ثبت رسمی دولتی دارند.

قولنامه در برخی از استان های کشور مثل تهران رواج خیلی بیشتری دارد اما در برخی از مناطق دیگر خریدار و فروشنده تنها به قرارداد رسمی اکتفا می کنند. امیدواریم این مطلب برای شما مفید باشد. موفق و پیروز باشید.